      |
   |
นิวโรน หรือเซลล์ประสาท (nerve cell) เป็นโครงสร้างที่เล็กที่สุดและเป็นหน่วยการทำงาน
ที่เล็กที่สุดของระบบประสาท ซึ่งความจริงแล้วระบบประสาทส่วนกลางทั้งหมดก็ประกอบขึ้นด้วย
นิวโรนหลายพันล้านเซลล์นั่นเอง ส่วนเส้นประสาทนั้นเป็นเส้นที่ประกอบด้วยนิวโรนหลายพันเซลล
์มารวมกันเข้าด้วยเนื้อเยื่อเกี่ยวพัน (connective tissue) นิวโรนประกอบด้วย ตัวเซลล์ (cell body)
ส่วนที่ยื่นออกจากเซลล์คือ แอคซอน (axon) และเดนไดรทส์ (dendrites)
ตัวเซลล์เป็นจำนวนมาก ซึ่งมีหน้าที่สะสมพลังงานของเซลล์ นอกจากนั้นภายในตัวเซลล์ยังประกอบด้วย
เส้นใยเล็ก ๆ เรียกว่า นิวโรไฟบริล (neurofibril) ไมโตคอนเดรีย (mitochondria) กอลจิบอดี
(golgi body) และไขมัน เซลล์ประสาทเนื้อตายแล้วจะไม่สามารถผลิตเซลล์ใหม่ขึ้นทดแทนได้
แอคซอนเซลล์ภายในแอคซอน บรรจุด้วยนิวโรไฟบรีส และสารติดสี ซึ่งถูกห่อหุ้มด้วยเยื่อที่มีไขมันปนอยู่
เรียกว่า ชวานน์เซลล์ (Schwann cell) เยื่อพวกนี้จะรวมตัวกันเป็นปลอกไมอีลิน (myelin sheath)
หุ้มเป็นปุ่ม ๆ ไปตลอดความยาวตรงที่เป็นส่วนคอด เรียกว่า โหนดออฟแรนเวียร์ (node of Ranvier)
เซลล์ประสาทแต่ละเซลล์จะมีแอคซอนเพียงอันเดียวเท่านั้น
เดนไดรทส์ ประกอบด้วยสารติดสีและนิวโรไฟบริล เดนไดรทส์ มีหน้าที่รับกระแสประสาทเข้าสู่เซลล์
เซลล์ประสาทแต่ละเซลล์มีเดนไดรทส์ได้หลายอัน การแบ่งประเภทของเซลล์ประสาทแบ่งได้เป็น 2
ลักษณะ ลักษณะแรกแบ่งตามจำนวนหางที่ยื่นของเซลล์ ซึ่งมี 3 ชนิด คือ เซลล์ประสาทที่มีหางยื่น
มาอันเดียว (unipolar neuron) เซลล์ประสาทที่มีหางยื่น 2 อัน (bipolar neuron) และเซลล์ประสาทที่
มีหางหลายอัน (multipolar neuron) ส่วนลักษณะที่ 2 แบ่งตามหน้าที่ ซึ่งแยกเป็น 2 ชนิด คือ
ชนิดแรกรับความรู้สึกส่งไปยังสมองหรือไขสันหลัง (afferent neuron) ชนิดที่สอง รับคำสั่งจากสมอง
หรือไขสันหลังกระตุ้นที่อวัยวะนั้น ๆ (efferent neuron)
โครงการพัฒนาสื่อการเรียนการสอนผ่านเครือข่ายอินเทอร์เน็ต สถาบันการพลศึกษา วิทยาเขตชุมพร
ต.ขุนกระทิง อ.เมือง จ.ชุมพร 86190 โทร. 0-7753-4279 โทรสาร. 0-7753-4277 |