| |
|
|
 เครื่องมือช่วยค้นทรัพยากรสารสนเทศ |
| |
|
| |
จากการจัดเก็บทรัพยากรสารสนเทศอย่างเป็นระบบของสถาบันบริการสารสนเทศประเภทต่างๆ |
| ทำให้ต้องมีการจัดทำเครื่องมือช่วยค้นทรัพยากรสารสนเทศขึ้นเพื่อให้ผู้ใช้สามารถสืบค้นทรัพยากรสารสนเทศ |
| ที่มีบริการในสถาบันบริการสารสนเทศได้อย่างสะดวกและรวดเร็วโดยทั่วไปเครื่องมือช่วยค้นทรัพยากร |
| สารสนเทศที่มีจัดบริการเพื่อการสืบค้น ประกอบด้วย |
| |
1. โอแพค (Online Public Access Catalog:OPAC) ระบบโอแพคเป็นการสืบค้นรายการ |
| ทรัพยากรสารสนเทศของสถาบันบริการสารสนเทศด้วยระบบคอมพิวเตอร์แบบออนไลน์โดยใช้โปรแกรมค้นหา |
| เว็บ (web browser) จากฐานข้อมูล ที่มีการกำหนดเขตข้อมูลสำหรับการค้นหาจากเขตข้อมูล (field |
| searching) ที่สามารถค้นคืนได้จากจุดเข้าถึงประเภทต่างๆ เช่น ชื่อผู้แต่ง ชื่อเรื่อง หัวเรื่อง หรือคำสำคัญ |
| ผู้ใช้จะต้องระบุเขตข้อมูล (field) ที่จะใช้ในการค้นแล้วพิมพ์คำหรือข้อความที่ต้องการค้นจึงกด enter หรือ |
| search รายการที่ได้จากการค้นคืน ในระบบโอแพคมักเป็นข้อมูลบรรณานุกรมของทรัพยากรสารสนเทศที่ |
| จัดเก็บในสถาบันบริการสารสนเทศนั้นๆ ในปัจจุบันสถาบันบริการสารสนเทศในประเทศไทย มีการพัฒนา |
| ฐานข้อมูลเพื่อการค้นคืนระบบโอแพคที่ใช้โปรแกรมจัดทำฐานข้อมูลได้ 3 รูปแบบ ประกอบด้วย |
| |
|
1. โปรแกรมสำเร็จรูปที่หน่วยงานหรือองค์กรต่างๆ พัฒนาขึ้นเอง เช่น โปรแกรม CDS/ISIS |
| Fox Pro ฯลฯ |
| |
|
2. โปรแกรมที่ขึ้นเฉพาะแห่งโดยใช้ภาษาคอมพิวเตอร์ เช่น ภาษาซี |
| |
|
3. โปรแกรมห้องสมุดอัตโนมัติ หรือโปรแกรมสำเร็จรูปที่พัฒนาโดยบริษัทต่างๆ เช่น VTLS |
| INNOPAC DYNIX HORIZON HORIZON E Lib Alice for Windows ฯลฯ |
| |
|
การใช้โปรแกรมจัดทำฐานข้อมูลทรัพยากรสารสนเทศเพื่อการสืบค้นจากโปรแกรมแต่ละ |
| ประเภท มีลักษณะการสืบค้นที่แตกต่างกันขึ้นอยู่กับโปรแกรมที่ใช้จัดการระบบฐานข้อมูลตลอดจนการออกแบบ |
| ความต้องการและความเหมาะสมในการใช้งานของแต่ละแหล่งสารสนเทศ โดยทั่วไปวิธีการสืบค้นจากโอแพค |
| เพื่อตรวจสอบรายการหนังสือ และสื่อต่างๆ ของสถาบันบริการสารสนเทศ ประกอบด้วยทางเลือกต่าง ๆ ดังนี้ |
| |
|
1. การค้นคืนโดยใช้ชื่อผู้แต่ง (author) |
| |
|
2. การค้นคืนโดยใช้ชื่อเรื่อง (title) |
| |
|
3. การค้นคืนโดยใช้หัวเรื่อง (subject) |
| |
|
4. การค้นคืนโดยใช้เลขหมู่ (call number) |
| |
|
5. การค้นคืนโดยใช้คำสำคัญ (keyword) |
| |
|
6. การค้นคืนโดยใช้วลี (phrase) |
| |
|
7. การค้นคืนโดยใช้ดรรชนี (index) |
| |
|
8. การค้นคืนโดยใช้เลขมาตรฐานสากลประจำหนังสือ (ISBN) |
| |
|
ในการค้นคืนสารสนเทศจากระบบโอแพคของสถาบันบริการสารสนเทศแต่ละแห่งจะมีลักษณะ |
| และความสามารถของระบบการค้นคืนแตกต่างกัน บางระบบอาจใช้วิธีค้นคืนอย่างใดอย่างหนึ่ง แต่ในอีกระบบ |
| หนึ่งอาจไม่สามารถทำได้ขึ้นอยู่กับโปรแกรมที่ใช้ในการจัดระบบฐานข้อมูล |
| |
|
|
| |
การสืบค้นรายการด้ายระบบโอแพคของศูนย์วิทยบริการ สถาบันการพลศึกษา วิทยาเขตชุมพร |
| |
|
|
| |
|
การจัดทำฐานข้อมูลเพื่อการสืบค้นรายการบรรณานุกรมหนังสือของศูนย์วิทยบริการเป็นการ |
| ค้นคืนจากโปรแกรม Alice for Windows |
| |
|
|
| |
หน้าจอ OPAC พร้อมบริการสืบค้นของศูนย์วิทยบริการ สถาบันการพลศึกษา วิทยาเขตชุมพร |
| |
|
|
| |
 |
| |
|
|
| |
ตัวอย่างหน้าจอแสดงผลการสืบค้นด้วยหัวเรื่อง "การศึกษา" |
| |
|
| |
 |
| |
|
| |
รายการสืบค้นที่ได้จากการสืบค้นที่เกี่ยวข้องกับการศึกษา |
| |
|
| |
|
| |
|
| |
|
ในการสืบค้นจากระบบโอแพค ผู้ใช้สามารถเลือกจุดเข้าถึงในการค้นคืนได้หลายวิธี เช่น |
| เลือกชื่อผู้แต่งในกรณีที่ต้องการหาข้อมูลเกี่ยวกับผู้แต่ง เลือกชื่อเรื่องในกรณีที่ต้องการหาข้อมูลเกี่ยวกับชื่อ |
| หนังสือ เลือกหัวเรื่องในกรณีที่ต้องการหาเรื่องเฉพาะเจาะจง เป็นต้น |
| |
|
|
| |
|
|
