การตั้งจุดมุ่งหมาย ( Goal Seting)

การตั้งจุดมุ่งหมายนอกจากจะเป็นการฝึกปฏิบัติทางจิตแล้วยังเป็นแรงจูงใจใฝ่สัมฤทธิ์ด้วย เพื่อให้เข้าใจได้ดียิ่งขึ้น จุดมุ่งหมาย (Goal setting) เป็นเป้าหมายหรือมาตรฐานที่มีการกำหนดไว้ชัดเจนตามระยะเวลา ชนิดของจุดมุ่งหมายแบ่งออกเป็น 2 ช นิด ด ังนี้

1. จุดมุ่ งหมายเชิงนามธรรม (Subjective goals) เป็นการตั้งจุดมุ่งหมายในการเล่นกีฬาในเชิงนามธรรม เช่น จุดมุ่งหมายในการเล่นกีฬาเพื่อความสนุกสนาน เพื่อให้มีสรรถภาพที่ดี เพื่อเล่นหรือแข่งขันให้ดีที่สุด เป็นต้น

2. จุดมุ่งหมายเชิงรูปธรรม ( Objective goals) เป็นการตั้งจุดมุ่งหมาย ในการเล่นกีฬาที่มองเห็นได้ แบ่งออกเป็น 2 ชนิดคือ

2.1 จุดมุ่งหมายโดยทั่วไป ( General Objective goals) เป็นจุดมุ่งหมาย ในการเล่นกีฬาแบบทั่วไปเป็นแบบกว้างๆ เช่น ได้เป็นแชมเปี้ยนแห่งประเทศไทยชนะการแข่งขันครั้งนี้ หรือเล่นให้ดีที่สุด

2.2 เป็นการตั้งจุดมุ่งหมายเฉพาะอย่าง (Specific objectve goals) เป็นจุดมุ่งหมาย ที่มีการระบุชัดเจนในการเล่นกีฬา หรือเหตุการณ์เฉพาะอย่าง เช่น เพิ่มจำนวนครั้งในการช่วยเพื่อนให้ยิงประตูได้อีก 4 ครั้ง หรือ ยิงประตูให้ได้ 5 ครั้งในการแข่งขันครึ่งเวลาแรก เป็นต้น

7.1 วิธีการตั้งจุดมุ่งหมาย

ในการตั้งจุดมุ่งหมาย ควรคำนึงถึงหลักการต่อไปนี้

1. ควรเป็นจุดมุ่งหมาย เชิงพฤติกรรมง่าย ที่สังเกตเห็นได้

2. สามารถวัดผล หรือประเมินผลได้ โดยตั้งเป็นตัวเลข เป็นจำนวนเวลาหรือครั้ง

3. เป็นจุดมุ่งหมายที่มีความก้าวหน้า ยากขึ้น และท้าทาย และสามารถทำให้สำเร็จได้

4. ควรตั้งจุดมุ่งหมายทั้งระยะสั้น และระยะยาว

5. ควรตั้งจุดมุ่งหมายทั้งการฝึกซ้อมและการแข่งขัน

6. ควรระบุวิธีการ และกำหนดเวลาในการกระทำ เพื่อให้บรรลุจุดมุ่งหมาย

7. การตั้งจุดมุ่งหมาย ควรเป็นไปในทางบวกและควรตั้งโดยนักกีฬา

8. ควรได้รับการสนับสนุนจากคนรอบข้าง

9. จุดมุ่งหมาย ควรยืดหยุ่น จัดปรับให้เหมาะสมกับความสามารถของนักกีฬา

10. เมื่อประสบผลสำเร็จควรตั้งจุดมุ่งหมายใหม่ทันที

7.2 ปัญหาในการตั้งจุดมุ่งหมาย

ในเชิงปฏิบัติ การตั้งจุดหมาย มักพบปัญหา ดังนี้

1. การตั้งจุดมุ่งหมาย จำนวนมากหรือหลายข้อเกินไป หรือหลายอย่างทำให้เกิดความสับสน ยากที่มุ่งมั่นให้บรรลุจุดมุ่งหมายได้ทุกข้อทำให้ความพยายามลดลง ดังนั้นการตั้งจุดมุ่งหมายที่ดีควรเป็นจุดมุ่งหมายที่สั้น เข้าใจง่ายไม่ควร มีหลายข้อในขณะเดียวกัน

2. ลืมนึกถึงความแตกต่างระหว่างบุคคลจุดมุ่งหมายที่ดีควรตั้งโดยนักกีฬาทีมีผู้ฝึกสอน และเพื่อนนักกีฬาคอยช่วยเหลือและให้การสนับสนุนให้กำลังใจ เพื่อให้นักกีฬานั้น ผูกมัดตัวเองในการใช้ความพยายามเพื่อบรรลุ จุดมุ่งหมายมากกว่าการบังคับ

3. การตั้งจุดมุ่งหมายที่กว้างเกินไป การตั้งจุดมุ่งหมายที่ดีควรเฉพาะบ่งชัด ระบุเวลา และวิธีการวัดผลได้

4. การตั้งจุดมุ่งหมายที่เป็นจริงไม่ได้ เพราะเป็นจุดมุ่งหมายที่ยากเกินความสามารถของนักกีฬา หรือยากเกินกว่าความพยายามที่จะทำให้บรรลุผลได้

5. เป็นจุดมุ่งหมายแบบผลสุดท้าย คือเป็นจุดมุ่งหมายที่วัดพัฒนาการที่ผลแพ้-ชนะ ที่สามารถทำให้นักกีฬาหมดแรงจูงใจ หรือหมดความพยายามได้

6. การตั้งจุดมุ่งหมายรองเพื่อสนับสนุนจุดมุ่งหมายหลัก ดังนั้นเมื่อตั้งจุดมุ่งหมายระยะยาวควรตั้งจุดมุ่งหมายรองเพื่อสนับสนุนให้บรรลุจุดมุ่งหมายหลักได้