ประเภทของสารสนเทศ |
|
|
|
|
การจำแนกประเภทของสารสนเทศมีวิธีที่หลากหลาย ขึ้นอยู่กับการนำหลักเกณฑ์ใดมาใช้ |
จัดแบ่ง ในที่นี้ขอจัดประเภทของสารสนเทศออกเป็น 2 กลุ่ม คือ |
|
|
|
|
1. การจัดตามแหล่งสารสนเทศ คือ การจัดประเภทสารสนเทศตามวิธีการผลิตและ การจัดทำมี |
3 ประเภท คือ สารสนเทศปฐมภูมิ สารสนเทศทุติยภูมิ และสารสนเทศตติยภูมิ |
|
|
|
|
1.1 สารสนเทศปฐมภูมิ (primary source) หมายถึง สารสนเทศที่ได้จากต้น |
แหล่งผลิตโดยตรง มักเป็นสารสนเทศทางวิชาการที่ผลิตออกมาเผยแพร่ไปยังผู้ใช้ในรูปแบบของหนังสือ |
วารสาร รายงานการวิจัย สิทธิบัตร มาตรฐาน แบบฟอร์มบันทึกข้อมูล โปรแกรมคอมพิวเตอร์ เป็นต้น |
สารสนเทศปฐมภูมินี้จะให้รายละเอียดของเนื้อหาที่เกิดจากการศึกษา ค้นคว้า วิจัย หรือ ค้นพบทฤษฎีใหม่ |
ให้แก่ผู้ใช้ |
|
|
1.2 สารสนเทศทุติยภูมิ (secondary source) หมายถึง สารสนเทศที่นำสารสนเทศ |
ปฐมภูมิ มาจัดทำขึ้นใหม่ เพื่อช่วยอำนวยความสะดวกในการค้นหาสารสนเทศปฐมภูมิแก่ผู้ใช้ ลักษณะของ |
สารสนเทศทุติยภูมิจึงทำหน้าที่ชี้แหล่งให้ผู้ใช้เข้าถึงสารสนเทศได้สะดวก รวดเร็ว โดยจัดทำในรูปแบบของ |
การรวบรวม สรุป ย่อเรื่อง จัดหมวดหมู่ ดรรชนี สาระสังเขป และบทความปริทัศน์เฉพาะเรื่อง เป็นต้น |
|
|
1.3 สารสนเทศตติยภูมิ (tertiary source) หมายถึง สารสนเทศที่จัดทำขึ้นเป็น |
รูปแบบใหม่ โดยอาศัยสารสนเทศปฐมภูมิเป็นหลักประกอบกับการใช้สารสนเทศทุติยภูมิในการค้นหา และชี้ |
บอกแหล่งสารสนเทศปฐมภูมิในเรื่องที่ต้องการว่าอยู่ที่ใด ดังนั้น การจัดทำสารสนเทศตติยภูมิ จึงมีการ |
วิเคราะห์ ประเมิน และนำมาประมวลให้สั้น กระชับ เชื่อถือได้ สารสนเทศประเภทนี้ไม่ได้ให้เนื้อหาสาระทาง |
วิชาการโดยตรง แต่สามารถใช้ประโยชน์ในการค้นหาสารสนเทศได้ รูปแบบของสารสนเทศตติยภูมินี้ ได้แก่ |
บรรณานุกรม นามานุกรม บรรณานิทัศน์ เป็นต้น |
|
|
|
|
2. การจัดตามแหล่งกำเนิด คือ การจัดประเภทสารสนเทศตามแหล่งที่มาของสารสนเทศ ซึ่งมี |
2 ประเภท คือ สารสนเทศภายในองค์กร และสารสนเทศภายนอกองค์กร |
|
|
|
|
|
2.1 สารสนเทศภายในองค์กร หมายถึง สารสนเทศที่เกี่ยวข้องกับการปฏิบัติงานในด้าน |
ต่างๆ และมีการประมวลผลโดยหน่วยงานที่เกี่ยวข้องและมีความต้องการใช้สารสนเทศนั้น ตัวอย่างของ |
สารสนเทศภายในองค์กร เช่น ข้อมูลบุคลากร ระเบียบปฏิบัติ งบประมาณ โครงการบริหาร ระบบสารสนเทศ |
|
|
2.2 สารสนเทศภายนอกองค์กร หมายถึง สารสนเทศที่ผู้อื่นจัดทำและเผยแพร่ |
มักเป็นข้อมูล ที่มีความหลากหลายและมีความเกี่ยวข้องกับสิ่งต่างๆ รอบตัว เช่น เศรษฐกิจ |
การเมืองการปกครอง การตลาด การลงทุน เทคโนโลยี หรือสังคมทั่วไป |
|
|
|
สารสนเทศภายในและภายนอกองค์กรล้วนเป็นส่วนสำคัญที่นำมาใช้กับการวางแผนเพื่อประกอบ |
การตัดสินใจ ประเภทของสารสนเทศสามารถสรุปได้ดังภาพ |
|
|
|
|
|
|
|