|
1) ขอบเขตเนื้อหา เป็นหนังสือที่รวบรวมสารสนเทศหรือให้ความรู้เกี่ยวกับเรื่อง |
ต่างๆ สำหรับใช้ค้นคว้า อ้างอิง เพียงตอนใดตอนหนึ่งเท่านั้น ไม่ใช่หนังสือที่ต้องอ่านทั้งเล่ม |
|
2) ผู้แต่งหรือผู้รวบรวม เป็นผู้ทรงคุณวุฒิ มีความรู้และประสบการณ์ในเรื่องที่เขียน |
และเป็นที่ยอมรับโดยทั่วไป หรืออาจเป็นหน่วยงานที่มีหน้าที่รับผิดชอบโดยตรงในการจัดทำหนังสือเล่มนั้น |
ทำให้เป็นหนังสือที่มีเนื้อหาน่าเชื่อถือได้ |
|
3) การเรียบเรียงเนื้อหา มีการจัดเรียงเนื้อเรื่องอย่างเป็นระบบเพื่อความสะดวกใน |
การค้นหาซึ่งการเรียบเรียงมีหลายลักษณะ ได้แก่ |
|
|
(1) เรียงตามลำดับอักษร เป็นการจัดเรียงเนื้อหาตามลำดับอักษร ก-ฮ หรือ A-Z |
ของคำ วลี ชื่อบุคคล หรือชื่อวิชาที่ปรากฏในเนื้อหา |
|
|
(2) เรียงตามเหตุการณ์ เป็นการจัดเรียงเนื้อหาตามลำดับ วัน เดือน ปี ที่ |
เกิดเหตุการณ์ขึ้น |
|
|
(3) เรียงตามหมวดหมู่ เป็นการจัดเรียงตามลำดับหมวดหมู่สาขาวิชาเพื่อช่วย |
ให้ทราบว่าแต่ละวิชามีเรื่องอะไรบ้าง |
|
|
(4) เรียงตามสภาพภูมิศาสตร์ เป็นการจัดเรียงตามลักษณะที่ตั้งทางภูมิศาสตร์ |
หรือเรียงตามลำดับอักษรชื่อสถานที่ |
|
4) ลักษณะรูปเล่ม โดยทั่วไปหนังสืออ้างอิงมักมีรูปเล่มแข็งแรง หรือมีความหนากว่า |
หนังสือปกติ มีการเย็บเล่มอย่างดี อาจจัดทำเป็นหนังสือชุดหรือเล่มเดียวจบที่มีราคาสูง หรือเป็นหนังสือหายาก |
|
5) ลักษณะพิเศษอื่นๆ มีการจัดทำลักษณะอื่นๆ เพิ่มเติมเพื่อใช้เป็นเครื่องมือช่วย |
ค้นหาเรื่องในเล่ม ช่วยให้ผู้ใช้มีความสะดวกในการค้นคว้าเนื้อหาได้รวดเร็วขึ้น ได้แก่ |
|
|
5.1) ดรรชนี หรือดัชนี (index) คือ คำ หรือวลี ที่ปรากฎในเนื้อหาของหนังสือ |
นำมาจัดเรียงตามลำดับอักษรของคำ หรือวลีพร้อมระบุเลขหน้ากำกับ ถ้าเป็นหนังสือเล่มเดียวจบดรรชนีจะ |
ปรากฎในส่วนท้ายของหนังสือ แต่ถ้าเป็นหนังสือหลายเล่มจบ ดรรชนีมักพิมพ์แยกเป็นเล่มหนึ่งต่างหาก |
เรียกว่า ดรรชนีรวม (cumulative index) ซึ่งจัดเป็นหนังสืออ้างอิงประเภทแนะนำแหล่งคำตอบ |
|
|
5.2) อักษรนำเล่ม/อักษรกำกับเล่ม (volume guide) คือกลุ่มข้อมูลที่ระบุ |
ลำดับเล่มที่ของหนังสือ และคำหรืออักษรของเรื่องที่เริ่มต้นและจบในแต่ละเล่ม มักปรากฎที่สันหนังสือของ |
หนังสือหลายเล่มจบ |
|
|
5.3 อักษรนำ/คำนำทาง (running head/guide word) คืออักษรหรือคำที่ |
ปรากฎอยู่มุมบนหรือมุมล่างซ้าย ในหน้ากระดาษเลขคู่ และมุมบนหรือมุมล่างขวาในหน้ากระดาษเลขคี่ คำที่ |
ปรากฎคือคำแรก และ/หรือคำสุดท้าย เนื้อหาในหน้านั้น ๆ ของหนังสือ |
|
|
5.4) ดรรชนีหน้ากระดาษ (thumb index) คือ ส่วนที่เจาะเว้าริมกระดาษ |
ด้านตรงข้ามกับสันหนังสือ เป็นรูปครึ่งวงกลม และมีตัวอักษรกำกับ หรืออาจเป็นแถบดำและมีตัวอักษรกำกับ |
|
6) การจัดบริการ ถ้าเป็นหนังสืออ้างอิงที่อยู่ในสถาบันบริการสารสนเทศจะมีสัญลักษณ์ |
อ (ย่อมาจากคำว่าอ้างอิง) และ R หรือ Ref (ย่อมาจากคำว่า Reference) อย่างใดอย่างหนึ่งปรากฎบนเลข |
เรียกหนังสือ ซึ่งไม่อนุญาตให้ยืมออก เนื่องจากอาจเป็นหนังสือหายาก ราคาสูง หรือเป็นหนังสือที่ไม่ต้องอ่าน |
เนื้อหาตลอดเล่ม |
|
|
|