 การสืบค้นสารสนเทศทางอิเล็กทรอนิกส์ (ต่อ) |
| |
|
| |
วิธีการสืบค้นสารสนเทศ จากลักษณะของสารสนเทศที่จัดเก็บไม่เป็นระเบียบในอินเทอร์เน็ต |
| การสืบค้นสารสนเทศในเว็บไซต์ (web sites) ต่างๆ ที่สนใจมีวิธีการสืบค้น 2 วิธี คือ |
| |
1. การสืบค้นโดยใช้ดรรชนี (index) วิธีการสืบค้นแบบนี้ เป็นการคัดแยกสารสนเทศออกเป็น |
| หมวดหมู่ วิธีใช้งานผู้สืบค้นสารสนเทศ คลิก (click) เลือกสารสนเทศที่ต้องการได้ในโปรแกรมค้นหาเว็บ หน้าจอจะ |
| แสดงรายละเอียดหัวข้อย่อยให้ปรากฎเพื่อให้เลือกใช้ |
| |
เมื่อเข้าถึงประเภทย่อยที่สนใจแล้ว เว็บเพจจะแสดงรายชื่อของเอกสารที่เกี่ยวข้องกับประเภทของ |
| สารสนเทศนั้นๆ ออกมา หากเอกสารใดตรงกับความสนใจหรือต้องการที่จะดูก็สามารถ click ลงไปยัง link เพื่อ |
| เชื่อมต่อทาง site เพื่อแสดงสารสนเทศที่ได้จากการสืบค้น |
| |
2. การสืบค้นด้วยโปรแกรมค้นหา เป็นวิธีการสืบค้นสารสนเทศที่นิยมใช้มากในปัจจุบัน หลักการ |
| ทำงานของโปรแกรมค้นหาจะแตกต่างจากการใช้ดรรชนี เพราะลักษณะของโปรแกรมค้นหาเป็นฐานสารสนเทศ |
| ขนาดใหญ่ที่กระจัดกระจายอยู่ทั่วไปบนอินเทอร์เน็ต ไม่มีการแสดงสารสนเทศออกมาเป็นลำดับขั้นตอนของความ |
| สำคัญ การใช้งานโปรแกรมค้นหาผู้สืบค้นจะต้องพิมพ์คำสำคัญที่เกี่ยวข้องกับเรื่องที่ต้องการค้น จากนั้นโปรแกรม |
| ค้นหาจะแสดงสารสนเทศและ site ต่างๆ ที่เกี่ยวข้องออกมา ข้อควรคำนึงในการค้นหาตำแหน่งของข้อมูลโดยใช้ |
| โปรแกรมค้นหา ผู้สืบค้นควรอ่านและทำความเข้าใจเกี่ยวกับวิธีใช้โปรแกรมค้นหาแต่ละโปรแกรมให้เข้าใจถึง |
| กฏเกณฑ์ต่างๆ และเลือกใช้คำหรือวลีให้ตรงกับดรรชนี ที่กำหนดไว้ในฐานข้อมูล โดยสะกดคำหลายๆ รูปแบบและ |
| ควรใช้โปรแกรมค้นหามากกว่าหนึ่งโปรแกรม เพราะจะช่วยให้เข้าถึงแหล่งข้อมูลได้มากขึ้น |
| |
ความแตกต่างของการสืบค้นระหว่างดรรชนีและโปรแกรมค้นหา คือ วิธีการสืบค้นสารสนเทศแบบ |
| ดรรชนีจะเป็นการจัดทำและรวบรวมให้ระบบฐานข้อมูล ส่วนโปรแกรมค้นหาเป็นฐานข้อมูลที่สร้างขึ้นโดยใช้ |
| โปรแกรมมาเป็นตัวควบคุมและจัดการ ซึ่งเป็นโปรแกรมที่เรียกว่า spiders robat หรือ crawler ที่มีการทำงาน |
| โดยใช้วิธีลัดเลาะไปตามเครือข่ายต่างๆ ที่เชื่อมโยงถึงกันในอินเทอร์เน็ต เพื่อสืบค้นเว็บไซต์ที่เกี่ยวข้องแล้วนำ |
| สารสนเทศที่สำรวจได้มาจัดเก็บฐานข้อมูลของตนเองโดยอัตโนมัติ ผลลัพธ์ที่ได้จากการสืบค้นจึงมีมากมายหลาก |
| หลาย ซึ่งผู้สืบค้นต้องเสียเวลาในการตรวจสอบว่าตรงกับสิ่งที่ต้องการหรือไม่ ผู้สืบค้นจึงควรมีความรู้เกี่ยวกับกลยุทธ์ |
| ในการสืบค้นเพื่อให้ได้สารสนเทศที่ต้องการมากที่สุดและใช้เวลาในการสืบค้นน้อยที่สุด |
| |
|
กลยุทธ์การสืบค้นสารสนเทศ การสืบค้นสารสนเทศด้วยโปรแกรมค้นหาแต่ละตัวจะมีลักษณะที่ |
| แตกต่างกันขึ้นอยู่กับ เว็บไซต์ที่จัดเก็บสารสนเทศ แต่หลักสำคัญที่ใช้ในการสืบค้น จะประกอบด้วย |
| |
1. การสืบค้นจากชื่อเว็บไซต์ในตำแหน่ง URL |
| |
2. การสืบค้นจากคำที่มีอยู่ในชื่อเรื่อง (title) ส่วนที่เป็น browser จะแสดงชื่อเว็บเพจอยู่ด้าน |
| ซ้ายบนหน้าต่างที่แสดง |
| |
3. การสืบค้นจากคำสำคัญหรือคำสั่งที่อยู่ในเนื้อหาของเว็บไซต์ |
| |
4. การสืบค้นจากส่วนสำคัญที่ใช้อธิบายลักษณะของเรื่อง |
| |
5. การสืบค้นจากคำสำคัญ |
| อย่างไรก็ตามกลยุทธ์ในการสืบค้นสารสนเทศ ผู้สืบค้นควรพิจารณาประเด็นดังนี้ |
| |
1. เลือกโปรแกรมช่วยค้นที่เหมาะสมกับการใช้งาน |
| |
2. เลือกเว็บไซต์ที่จัดทำในช่วงเวลาที่เหมาะสมกับสารสนเทศที่ต้องการ |
| |
3. เลือกใช้คำสำคัญหรือหัวเรื่องที่มีลักษณะเกี่ยวข้องกันมากกว่า 1 คำ เพราะจะทำให้ได้ผลลัพธ์ |
| ที่แคบลง และชี้เฉพาะมากขึ้น |
| |
4. ใส่เครื่องหมายคำพูดกำกับกลุ่มคำที่ต้องการเพื่อบอกโปรแกรมค้นหาว่าต้องการผลการสืบค้น |
| ที่มีคำในกลุ่มนั้นครบหรือตรงตามลำดับที่พิมพ์ เช่น "ท่องเที่ยวเชิงอนุรักษ์" |
| |
5. พิมพ์ด้วยอักษรตัวใหญ่ ถ้าต้องการใช้สืบค้นคำที่ใช้ตัวใหญ่ เพราะถ้าใช้อักษรตัวเล็กเท่ากันหมด |
| จะทำให้โปรแกรมค้นหาเข้าใจว่าต้องการให้สืบค้นคำดังกล่าวทั้งอักษรตัวเล็กหรือใหญ่ |
| |
6. ใช้ตัวเชื่อมทางตรรกะบูลีน ที่ช่วยสืบค้น ดังนี้ |
| |
|
6.1 AND หรือเครื่องหมาย + ใช้เมื่อต้องการสืบค้นสารสนเทศที่มีคำทั้ง 2 คำ ปรากฎ |
| |
|
6.2 OR ใช้เมื่อต้องการสืบค้นสารสนเทศที่มีคำใดคำหนึ่งปรากฎ |
| |
|
6.3 NOT หรือเครื่องหมย - ใช้เมื่อต้องการตัดคำที่ไม่ต้องการค้นออกไป |
| |
|
6.4 NEAR ใช้เมื่อต้องการให้คำที่กำหนดอยู่ห่างจากกันไม่เกิน 10 คำ ในประโยคเดียวกัน |
| หรือใกล้เคียงกัน |
| |
|
6.5 BEFORE ใช้เมื่อต้องการกำหนดให้คำแรกปรากฎอยู่ข้างหน้าคำหลังในระยะห่าง |
| ไม่เกิน 8 คำ |
| |
|
6.6 AFTER ใช้เมื่อต้องการกำหนดให้คำแรกปรากฎอยู่ข้างหลังคำหลังในระยะห่างไม่เกิน |
| 8 คำ |
| |
7. ใช้เทคนิคการสืบค้นวิธีอื่นๆ เช่น การตัดคำด้วยเครื่องหมายดอกจันหรือปรัศนีต่อท้ายคำ ถ้าไม่ |
| สามารถสะกดคำค้นได้ถูกต้อง |
|
| |
3. การสืบค้นสารสนเทศจากซีดีรอม (CD - ROM) เป็นการสืบค้นสารสนเทศจากฐานข้อมูลที่ |
| มีการบันทึกเนื้อหาสาระลงแผ่นซีดีรอมที่มีการผลิตทั้งในและต่างประเทศ ส่วนใหญ่ฐานข้อมูลซีดีรอม ที่มีการผลิต |
| มักให้ข้อมูลรายการอ้างอิงหรือบรรณานุกรม ผู้ใช้จะได้รายการทางบรรณานุกรม และบทคัดย่อของเรื่องที่ต้องการ |
| โดยจะต้องค้นหาเนื้อหาเต็มรูปอีกครั้ง |
| |
|
ในการสืบค้นฐานข้อมูลจากซีดีรอม ต้องใช้แผ่นซีดีรอมร่วมกับหน่วยขับจานบันทึก (CD-ROM |
| drives) เพื่ออ่านข้อมูลที่บันทึกไว้ด้วยแสงเลเซอร์โดยใช้ควบคู่กับเครื่องไมโครคอมพิวเตอร์ประมวลผล ให้ปรากฎ |
| บนจอภาพ และอาจมีอุปกรณ์เสริมอื่นๆ เช่น เครื่องพิมพ์ (printer) เพื่อพิมพ์ผลการค้นคืนลงกระดาษ หรือบันทึก |
| ข้อมูลลงในหน่วยความจำสำรองอื่นๆ สำหรับผู้ใช้ที่ต้องการบันทึกข้อมูลจำนวนมากไว้อ่านภายหลัง ในปัจจุบันมี |
| การพัฒนาการสืบค้นฐานข้อมูลซีดีรอมผ่านระบบเครือข่ายที่ผู้ใช้สามารถสืบค้นผ่านระบบอินเทอร์เน็ตในเว็บไซต์ |
| ของหน่วยงานที่จัดทำได้ |
| |
|
|
|
| |
|
|
