ปัญหาสิ่งแวดล้อม |
| |
สามารถจัดแบ่งออกได้ 2 ประเภท คือ |
1. |
ปัญหาสิ่งแวดล้อมที่ลดลง หรือเสื่อมโทรม หมายถึง ลักษณะของทรัพยากร |
| ธรรมชาติ มีปริมาณลดลงเรื่อย ๆ และอาจสูญสิ้นไปทั้งหมด เช่น เช่น ป่าไม้ที่มี |
| การตัดไม้มากเกินไปจนธรรมชาติเสียสมดุล หรือการทำนากุ้งโดยทำลายป่าชายเลน |
| เป็นต้น |
2. |
ปัญหาสิ่งแวดล้อมที่เป็นมลพิษ หมายถึง ลักษณะที่แปลกปลอม เจือปนอยู่ใน |
| สิ่งแวดล้อมและมีปริมาณอยู่ในระดับที่ทำให้เกิดอันตรายต่อสุขภาพของมนุษย์และสิ่งมี |
| ชีวิตต่าง ๆ |
| |
ปัญหาสิ่งแวดล้อมทั้งสองประเภทดังกล่าว ได้ปรากฏเป็นสภาพปัญหาที่พบใน |
| ปัจจุบัน ดังนี้ |
1. |
ปัญหาสิ่งแวดล้อมโลก โครงการสิ่งแวดล้อมขององค์การสหประชาชาติ |
| (United Nation Environment Program หรือ UNEP) ได้รายงานปัญหา |
| สิ่งแวดล้อมที่สำคัญ ซึ่งภูมิภาคใหญ่ ๆ ของโลกกำลังประสบอยู่ว่าประกอบด้วยปัญหา |
| ต่อไปนี้ |
| |
1.1 ปัญหาทรัพยากรดินและที่ดิน เกิดจากความเสื่อมโทรมของการใช้พื้น |
| ที่เพื่อการเกษตรกรรม ลักษณะของความเสื่อมโทรมของดินที่พบ เช่น ดินขาดความ |
| อุดมสมบูรณ์อันเนื่องมาจากการกร่อนหรือพังทลายอย่างรุนแรง สิ่งต่าง ๆ เหล่านี้ล้วน |
| ส่งผลทำให้เกิดปัญหาด้านการผลิตอาหารได้ไม่เพียงพอกับความต้องการทำให้เกิด |
| ปัญหาความอดอยากขาดแคลน และยากจน |
| |
1.2 ปัญหาทรัพยากรชีวภาพ สืบเนื่องจากป่าไม้และพื้นที่ป่าลดลงและ |
| เสื่อมโทรมเพราะไฟป่า แมลงที่เป็นศัตรูและเชื้อโรคต่างๆ รวมทั้งการกระทำของมนุษย์ |
| ทำให้ความหลากหลายทางชีวภาพถูกทำลายและสิ่งแวดล้อมขาดความสมดุลในที่สุด |
| |
1.3 ปัญหาทรัพยากรน้ำ ซึ่งรวมทั้งน้ำใต้ดินและน้ำผิวดินมีคุณภาพต่ำและ |
| เกิดภาวะขาดแคลนน้ำ รวมทั้งปัญหาการปนเปื้อนจากสารเคมี ขยะมูลฝอยทำให้เกิด |
| ตะไคร่น้ำหรือมีสภาพเป็นกรดล้วนเป็นสิ่งที่ทำให้เกิดปัญหาในเรื่องเชื้อโรคและปัญหา |
| ด้านการสุขาภิบาลที่ดี |
| |
1.4 ปัญหาชายฝั่งทะเล จากสภาพความเสื่อมโทรมที่เกิดจากการกระทำ |
| มนุษย์ใน รูปแบบต่าง ๆ เช่น การบุกรุกป่าชายเลน การประมงที่ปล่อยน้ำมันรั่วไหล |
| ลงสู่ทะเล การทิ้งขยะที่ไม่ย่อยสลายของนักท่องเที่ยว เป็นต้น |
| |
1.5 ปัญหาด้านพลังงาน เป็นปัญหาที่เกิดจากความต้องการใช้พลังงาน |
| ประเภทต่าง ๆ เพื่อพัฒนาเศรษฐกิจและสังคมที่เพิ่มขึ้นอย่างรวดเร็ว ทำให้มีการใช้ |
| พลังงานอย่างมากมาย ซึ่งพลังงานบางอย่างเป็นสิ่งที่ใช้แล้วหมดไป เช่น ถ่านหิน น้ำมัน |
| ก๊าซธรรมชาติ ขณะที่ความต้องการ ใช้ไม่ได้ลดตามจำนวนของพลังงานดังกล่าว |
| |
1.6 ปัญหามลพิษ มีครอบคลุมตั้งแต่คุณภาพของอากาศ น้ำ ดิน และส่งผลทำให้ |
| ภูมิอากาศแปรปรวน มีความเปลี่ยนแปลงของระดับน้ำทะเล อุณหภูมิโลกที่สูงขึ้น |
| รวมทั้งคุณภาพของชีวิตที่อยู่ในระดับต่ำลงด้วย |
| |
1.7 ปัญหากากของเสียและสารพิษ เป็นปัญหาที่เกิดจากการบริโภคและ |
| กระบวนการผลิตที่ทำให้เพิ่มปริมาณขยะและตกค้างที่ไม่สามารถย่อยสลายได้ตาม |
| ธรรมชาติส่งผลต่อการทำลายพืชและสัตว์ทั้งทางตรง และทางอ้อม เช่น ปริมาณกาก |
| กัมมันตรังสี คราบน้ำมันดิบ โฟม พลาสติก เป็นต้น |
2. |
ปัญหาสิ่งแวดล้อมของประเทศไทย สำนักนโยบายและแผนสิ่งแวดล้อมได้ |
| ทำการศึกษาสถานการณ์ปัญหาสิ่งแวดล้อมของประเทศ และระบุในนโยบายและแผน |
| การส่งเสริมและรักษาคุณภาพสิ่งแวดล้อมแห่งชาติ พ.ศ. 2540 – 2559 |
| (2541 : 37 – 41) ไว้ ดังนี้ |
| |
2.1 สภาพความเสื่อมโทรมของทรัพยากรธรรมชาติ ที่เกิดจากความต้องการ |
| ใช้ทรัพยากรธรรมชาติที่เพิ่มขึ้นขณะที่การจัดการไม่มีประสิทธิภาพ มีส่วนทำให้ |
| ทรัพยากรทรัพยากรธรรมชาติที่อุดมสมบูรณ์ในอดีตลดปริมาณลงอย่างรวดเร็ว และอยู่ |
| ในสภาพเสื่อมโทรม เช่น ทรัพยากรที่เสื่อมโทรมจากการตกค้างของสารพิษ การทรุดตัว |
| เนื่องจากมีการสูบน้ำบาดาลมาใช้มากเกินไป หรือแม้แต่การใช้ดินที่ไม่เหมาะสมกับ |
| สถานะ พื้นที่ป่าลดลงความต้องการใช้น้ำเพื่อพัฒนาเศรษฐกิจ แหล่งแร่ที่ถูกนำมาใช้ |
| ต่อเนื่องและสิ้นเปลือง การใช้พลังงานในอัตราสูง ไม่ประหยัดและไม่มี ประสิทธิภาพ |
| เท่าที่ควร รวมทั้งปัญหาการใช้ที่ดินชายฝั่งทะเลและใต้ทะเลเพื่อการเกษตร |
| อุตสาหกรรมท่องเที่ยวและบริการอื่น ๆ ที่คาดหวังผลตอบแทนทางเศรษฐกิจแต่ไม่มี |
| มาตรการอนุรักษ์ที่เหมาะสม ทำให้ทรัพยากรชายฝั่งทะเลเสื่อมโทรมอย่างรวดเร็ว |
| และต่อเนื่อง |
| |
2.2 ปัญหาการกระจายตัวของประชากรและการตั้งถิ่นฐาน การเพิ่มขึ้นของ |
| จำนวน ประชากร อย่างรวดเร็วทำให้เกิดสภาพการเคลื่อนย้ายแรงงานท้องถิ่นสู่ |
| เมืองใหญ่ เพื่อหางานทำหรือต้องการให้มีเศรษฐกิจที่ดีขึ้นนำไปสู่ปัญหาเรื่องความ |
| แออัด การว่างงาน การขยายตัวของเมือง ไม่มีระเบียบแบบแผน รวมทั้งคุณภาพชีวิต |
| ของประชากร นอกจากนี้การขยายตัวของภาคเกษตรกรรม การคมนาคม การท่องเที่ยว |
| การค้า การบริการ ล้วนมีส่วนทำให้เกิดปัญหา สิ่งแวดล้อมต่างๆ เช่น ความเสื่อมโทรม |
| ของคุณภาพน้ำในแม่น้ำ มลพิษทางอากาศจากฝุ่นละออง และก๊าซคาร์บอนมอนอกไซด์ |
| ในบริเวณหนาแน่น สภาพขยะมูลฝอยและสิ่งปฏิกูลที่ไม่สามารถ กำจัดได้หมด |
| รวมทั้งการสะสมสารพิษที่มีการนำมาใช้ |
| |
2.3 ปัญหาสภาพเสื่อมโทรมของแหล่งธรรมชาติและแหล่งศิลปกรรม ซึ่ง |
| จัดเป็น มรดกทางธรรมชาติและวัฒนธรรมของประเทศ ความเสื่อมโทรมนี้อาจเกิด |
| จากภัยธรรมชาติและ การกระทำของมนุษย์ แต่ไม่มีการอนุรักษ์หรือฟื้นฟูสภาพ |
| แวดล้อมที่เหมาะสม ทำให้เป็นปัญหาที่เรื้อรังและมีความทรุดโทรมอย่างรวดเร็ว |
| |
2.4 ปัญหาการขาดความตระหนักหรือความรู้เกี่ยวกับสิ่งแวดล้อม ในการ |
| จัดการศึกษาไม่สามารถเสริมสร้าง หรือปลูกฝังให้ประชาชนเกิดความตระหนัก มีส่วน |
| ร่วมคิดร่วมทำ ในการป้องกันและแก้ไขปัญหาสิ่งแวดล้อมได้ดีเท่าที่ควร ส่วนการ |
| ประชาสัมพันธ์ด้านสิ่งแวดล้อมของแต่ละหน่วยงานที่ยังไม่เป็นระบบเกื้อกูลซึ่งกันและ |
| กันเพราะขาดนโยบายหลักและเครือข่ายระบบข้อมูลสารสนเทศสิ่งแวดล้อม รวมทั้งไม่ |
| มีระบบการประสานความร่วมมือระหว่างภาครัฐ ภาคเอกชน องค์การเอกชน และ |
| ประชาชนที่มีประสิทธิภาพ |
| |
2.5 ความจำกัดด้านการใช้เทคโนโลยีเพื่อส่งเสริมและรักษาคุณภาพ |
| สิ่งแวดล้อม ซึ่งมีขอบเขตจำกัดและไม่ครอบคลุมประเด็นปัญหาที่สำคัญเร่งด่วน |
| รวมทั้งการใช้เทคโนโลยียังอยู่ใน ระดับต้นแบบหรือสาธิตมากกว่าการนำไปใช้ใน |
| ในทางปฏิบัติอย่างจริงจัง ซึ่งต้องอาศัยการวิจัยเพื่อพัฒนาและมีการส่งเสริมการนำไป |
| ใช้ให้บังเกิดผลในวงกว้างกว่าที่เป็นอยู่ในปัจจุบัน |
| |
| |
| |
| |
